Bij een relatiebreuk of echtscheiding is het niet ongebruikelijk dat dit gepaard gaat met de nodige emoties. Uit een recent gewezen arrest van het Gerechtshof Den Haag blijkt echter dat (ook) aan (de uiting van) deze emoties grenzen zijn.
Partijen zijn gehuwd geweest. De vrouw heeft bij de rechtbank een verzoek ingediend om ten laste van de man partneralimentatie vast te stellen. De rechtbank heeft dit verzoek afgewezen, omdat de man geen draagkracht had. De man komt van deze beschikking in hoger beroep, omdat hij het niet eens is met argumenten van de rechtbank.
De man stelt zich op het standpunt dat hij geen partneralimentatie hoeft te betalen. De vrouw heeft, aldus de man, zich zodanig grensoverschrijdend gedragen dat daarmee de lotsverbondenheid tussen hen verbroken is. In het arrest worden niet minder dan vijftien (!) gedragingen genoemd, waaruit dit grensoverschrijdende gedrag zou hebben bestaan. De vrouw zou onder meer zelf een valse aangifte bij de politie hebben gedaan. Bovendien zou zij haar kinderen hebben aangezet tot hetzelfde. Daarnaast zou de vrouw via social media de nodige beschuldigingen hebben geuit. Verder heeft de vrouw de werkgever van de man in de discussie betrokken.
De vrouw verweert zich door er op te wijzen dat zij op alle fronten klem zit. Zij stelt dat haar niet mag worden verweten dat zij zich in juridische procedures verweert. Dit doet zij om voor de rechten en de belangen van de kinderen en zichzelf op te komen. Daarnaast stelt de vrouw dat de man geen bewijs levert van zijn stellingen. Als er al sprake zou zijn van grievend gedrag, dan leidt dit er – aldus de vrouw – niet zonder meer toe dat de lotsverbondenheid niet langer aanwezig is.
Het gerechtshof overweegt dat voor de vraag of partneralimentatie moet worden betaald alle omstandigheden van het geval van belang zijn. Daaronder vallen ook niet-financiële factoren, zoals gedragingen van de onderhoud verzoekende echtgenoot. Het criterium is of van de alimentatieplichtige in redelijkheid nog kan worden gevergd dat hij of zij bijdraagt in de kosten van de alimentatiegerechtigde.
In uitzonderlijke gevallen kan, aldus het Hof, worden geconcludeerd dat aan de lotsverbondenheid een einde is gekomen. Dit omdat de een zich zodanig grievend jegens de ander heeft gedragen dat in redelijkheid betaling van partneralimentatie door die ander niet langer gevergd kan worden. Daarvoor is, zo overweegt het Hof, niet voldoende dat er sprake is van grievend gedrag. Niet iedere vorm van wangedrag dan wel grievend gedrag is aanleiding om de onderhoudsverplichting te matigen. Ook naar objectieve maatstaven bezien moet er sprake zijn van wangedrag, waarbij eveneens de duur van het huwelijk alsmede het wederzijdse gedrag van belang is.
Na deze algemene overwegingen komt het hof tot een beoordeling van de zaak. Het Hof rekent het de vrouw aan dat zij derden, waaronder de werkgever van de man, betrokken heeft in het conflict tussen haar en de man. Door een dergelijk handelen brengt zij de inkomensbron van de man direct in gevaar. Het hof oordeelt dat er geen enkele noodzaak voor de vrouw was om de werkgever van de man te belasten met de onderlinge strijd van partijen. Temeer omdat zij zelfs de werkgever met publiciteit bedreigd heeft. Het hof oordeelt dat de vrouw – daargelaten of het door haar gestelde juist is – bewust zou moeten zijn van de gevolgen voor de man van haar uitlatingen. Zeker omdat de vrouw juriste is.
Maar ook de diverse malicieuze aangiftes bij de politie, die allen geseponeerd zijn, worden haar door het hof aangerekend. Dat geldt in het bijzonder voor de melding van de vrouw bij de politie dat zij geschreeuw van haar kinderen hoorde uit de woning van de man. Dit terwijl de politie bleek, bij het bezoek aan de woning, dat de man en de kinderen niet thuis waren. Ook het feit dat de vrouw zich tot de burgemeester had gewend, met het verzoek om de man in bewaring te stellen, vond het hof te ver gaan.
Gelet op het voorgaande bekrachtigt het hof de beschikking van de rechtbank. Al doet het hof dit het op andere (namelijk de hiervoor genoemde) gronden. De man hoeft geen partneralimentatie aan de vrouw te betalen.
Echtscheiding en alimentatie brengen emoties met zich, daar hebben alle betrokken partijen rekening mee te houden. Het hof overweegt dan ook terecht dat niet iedere vorm van grievend gedrag daarom (meteen) aanleiding is om de onderhoudsverplichting te matigen. Dit mede gelet op het onherroepelijk karakter van een beëindiging of matiging van de onderhoudsverplichting.
Uit de beschikking blijkt echter duidelijk dat er grenzen zijn aan deze emotie. Het oordeel van het hof is vooral gebaseerd op het feit dat de vrouw derden in de discussie betrok. Dat was de werkgever van de man, waardoor hij zijn bron van inkomen zou kunnen verliezen. Dat was de politie waar de vrouw herhaaldelijk malicieuze aangiften deed, die allen geseponeerd zijn. En dat was bij de burgemeester; aan wie de vrouw gevraagd heeft de man in bewaring te stellen. Met deze gedragingen, die maar een klein deel zijn van hetgeen de man haar verweet, is de vrouw een grens overgegaan. De consequentie daarvan is dat zij om die reden haar recht op partneralimentatie heeft verspeeld.
In dit concrete geval had dit (op korte termijn) geen gevolgen, omdat het inkomen van de man te laag was om draagkracht te hebben. Indien het inkomen van de man zou stijgen, zou de vrouw zonder de beschikking van het hof nog om een wijziging van de alimentatie kunnen vragen. Nu het hof echter heeft geconcludeerd dat er een einde is gekomen aan de lotsverbondenheid van partijen, staat dat aan toewijzing van een nieuw verzoek tot wijziging (lees: verhoging) van de partneralimentatie in de weg.
Hebt u vragen over echtscheiding of alimentatie? Schroom dan niet om contact op te nemen met een van onze gespecialiseerde familierechtadvocaten.