Een werknemer heeft ieder jaar recht op vakantieverlof. Naast het opnemen van het vakantieverlof kan een werknemer in een aantal gevallen zorgverlof opnemen. Bij een aantal van deze zorgverlofrechten bestaat tevens aanspraak op doorbetaling van loon. De wet kent onder andere het zwangerschaps- en bevallingsverlof, adoptie- en pleegzorgverlof, geboorteverlof, kortdurend zorgverlof, langdurend zorgverlof en ouderschapsverlof.
In deze blog staan het zwangerschaps- en bevallingsverlof en geboorteverlof centraal.
Een werknemer die een arbeidsovereenkomst heeft met zijn werkgever en tijdens de duur daarvan arbeidsongeschikt wordt wegens ziekte, heeft recht op doorbetaling van het loon op grond van artikel 7:629 BW. Zolang een arbeidsovereenkomst tussen partijen van kracht is, is het niet mogelijk om een uitkering te ontvangen op grond van de Ziektewet (artikel 29 Ziektewet). Er geldt een uitzondering op deze regel, namelijk de werkneemster die arbeidsongeschikt is wegens ziekte gedurende en na de periode dat zij zwanger en bevallen is (artikel 29a Ziektewet).
Op grond van artikel 7:629 lid 4 BW heeft een werkneemster gedurende het zwangerschaps- en bevallingsverlof geen recht op doorbetaling van het loon, zoals geregeld in artikel 7:629 lid 1 BW. Een zwangere en bevallen werkneemster heeft daarvoor in plaats recht op een uitkering ter hoogte van 100% van haar dagloon voor een periode van ten minste zestien weken. Het zwangerschapsverlof vangt in beginsel zes weken voor de uitgerekende bevallingsdatum aan. De werkneemster gaat uiterlijk vier weken voor de uitgerekende bevallingsdatum met zwangerschapsverlof. Het aantal dagen dat minder dan zes weken aan zwangerschapsverlof is opgenomen, wordt opgeteld bij het bevallingsverlof. Als de werkneemster bijvoorbeeld vier weken zwangerschapsverlof opneemt, dan worden de overige twee weken bij het bevallingsverlof opgeteld. Het bevallingsverlof gaat in op de dag na de bevalling. Het verlof duurt ten minste tien weken. In voornoemde voorbeeld zou de werkneemster recht hebben op twaalf weken bevallingsverlof.
Mocht het kind na de uitgerekende bevallingsdatum geboren worden, dan worden de dagen tussen de geboorte en uitgerekende bevallingsdatum op de termijn van zestien weken opgeteld. De werkneemster heeft in een dergelijk geval langer verlof.
Per 1 april 2018 geldt dat de werkneemster, die zwanger is van een meerling, recht heeft op tien weken zwangerschapsverlof en minimaal tien weken bevallingsverlof. Het totale verlof bedraagt dus twintig weken.
Het geboorteverlof is bedoeld voor de partner van de moeder van het kind. Meestal is dit de vader van het kind. Volgens de wet (artikel 4:2 Wet arbeid en zorg) heeft de werknemer recht op twee dagen betaald geboorteverlof als hij getrouwd is, een geregistreerd partnerschap heeft, ongehuwd samenwoont met de moeder of het kind heeft erkend.
Na de bevalling van de echtgenote, de geregistreerde partner, de persoon met wie hij ongehuwd samenwoont of degene van wie hij het kind erkent, heeft de werknemer gedurende een tijdvak van vier weken recht op verlof met behoud van loon voor twee dagen waarop hij arbeid pleegt te verrichten. Het recht bestaat vanaf de eerste dag dat het kind feitelijk op hetzelfde adres als de moeder woont.
Het geboorteverlof dient binnen vier weken na de bevalling te worden opgenomen. Het is hierbij irrelevant of de werknemer fulltime of parttime werkt. Sinds 1 januari 2015 heeft de partner van de moeder ook nog eens recht op drie dagen (onbetaald) verlof. Deze dagen vormen een voorschot op het ouderschapsverlof.
Opgemerkt dient te worden dat de partner bij de geboorte van een meerling geen recht heeft op extra geboorteverlof.
Per 1 januari 2019 wordt het geboorteverlof voor de partner uitgebreid van twee dagen naar eenmaal het aantal werkuren per week. Bij een fulltime dienstverband betekent dit één week. Het verlof kan direct worden opgenomen, maar mag ook in de eerste vier weken na de bevalling – verspreid – worden opgenomen.
Vanaf 1 juli 2020 krijgt de partner naast het geboorteverlof ook recht op aanvullend geboorteverlof. De duur van het aanvullend geboorteverlof is vijfmaal de wekelijkse arbeidsduur. Bij een fulltime dienstverband betekent dit dat de partner in totaal zes weken verlof kan opnemen. Dit verlof kan in het eerste half jaar na de geboorte van het kind worden opgenomen. Tijdens het aanvullende geboorteverlof ontvangt de partner een uitkering van 70% van zijn dagloon van het UWV.
Hebt u vragen over de arbeidsrechtelijke aspecten van zwangerschaps-, bevallings- en/of geboorteverlof? Neem dan contact op met één van onze arbeidsrecht advocaten.
