Wordt het pensioen automatisch verdeeld bij scheiding?

Geplaatst op 18 augustus 2020 door mr. J.S. (Jorien) Bijsterbosch

Verdeling van ouderdomspensioen

Op grond van de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding (‘Wet VPS’) hebben ex-partners automatisch recht op de helft van het ouderdomspensioen dat tijdens huwelijk of geregistreerd partnerschap is opgebouwd. Deze verdeling heet pensioenverevening. Het maakt niet uit of ex-partners getrouwd waren in gemeenschap van goederen of onder huwelijkse voorwaarden. (Ex-)partners kunnen ook kiezen voor een andere verdeling van het pensioen of zelfs helemaal afzien van verdeling. Regelt u echter niets? Dan geldt de standaardmethode van verevening van ouderdomspensioen.

Actie vereist

De ex-partner die aanspraak maakt op de helft van het ouderdomspensioen van de andere ex-partner moet zelf actie ondernemen. In de huidige systematiek van de Wet VPS moet de vereveningsgerechtigde het recht op uitbetaling actief regelen bij de betrokken pensioenuitvoerder. De vereveningsgerechtigde meldt de echtscheiding binnen twee jaar na echtscheiding middels een mededelingsformulier. Via deze link vindt u meer informatie over het mededelingsformulier. Is de echtscheiding tijdig gemeld bij de pensioenuitvoerder? Dan betaalt de pensioenuitvoerder rechtstreeks uit aan de vereveningsgerechtigde op het moment dat zijn of haar ex-partner met pensioen gaat.

Gevolgen te laat melden of niet melden

Stuurt u het mededelingsformulier te laat op? Of vergeet u het formulier op te sturen? Dan hoeft de pensioenuitvoerder niet mee te werken aan de rechtstreekse uitkering aan de vereveningsgerechtigde. Staat de vereveningsgerechtigde in dat geval helemaal met lege handen? Nee, gelukkig niet. De Wet VPS blijft van kracht en het recht op pensioenverevening blijft bestaan.

In dat geval betaalt de pensioenuitvoerder namelijk het volledige ouderdomspensioen uit aan de partner die het pensioen heeft opgebouwd. De vereveningsgerechtigde moet dan zelf aankloppen bij de ex-partner. Vervolgens moet de ex-partner een deel van het pensioen zelf doorstorten naar de vereveningsgerechtigde. Dit laatste levert in de praktijk nog wel eens problemen op. Met name als de ex-partner inmiddels onvindbaar is of omdat hij weigert mee te werken.

Sommige pensioenuitvoerders zijn bereid om ook buiten de tweejaarstermijn mee te werken aan pensioenverevening. Hierdoor ontstaat voor de vereveningsgerechtigde alsnog een recht op rechtstreekse uitbetaling door de pensioenuitvoerder.

Ingangsdatum pensioen

Het recht van de vereveningsgerechtigde is een afhankelijk recht. Dit betekent dat de vereveningsgerechtigde afhankelijk is van de pensioenregeling van de deelnemende ex-partner. Zo komt het pensioenkapitaal pas tot uitkering op het moment dat het pensioen van de ex-partner ingaat.

Sommige pensioenregelingen maken het mogelijk om de ingang van het pensioen uit te stellen. Wanneer de ex-partner hiervan gebruikmaakt, betaalt de pensioenuitvoerder het pensioen later uit aan de vereveningsgerechtigde. De eisen van redelijkheid en billijkheid spelen een belangrijke rol in de rechtsverhouding tussen ex-partners. Daarom mag de ingangsdatum van het te verdelen pensioen niet eindeloos worden uitgesteld.

Wetsvoorstel pensioenverdeling bij scheiding

Voornoemde problemen zijn met een gang naar de rechter op te lossen. Dit moet anders kunnen, zal Minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid hebben gedacht. In het wetsvoorstel ‘Pensioenverdeling bij scheiding’ wordt de standaardmethode van verevening van ouderdomspensioen vervangen door conversie.

Bij conversie verdeelt de pensioenuitvoerder namelijk het ouderdomspensioen op het moment van echtscheiding. Op deze manier krijgt iedere ex-partner een eigen pensioenrecht. Het voordeel van conversie is dat de afhankelijkheid tussen ex-partners wordt doorbroken. Bovendien krijgen de ex-partners direct duidelijkheid over het pensioen dat zij kwijt zijn dan wel verkrijgen. Beleggingskeuzes, ingangsdatum en hoogte van de pensioenuitkering bepaalt ieder in dat geval zelf. De Tweede Kamer behandelt het wetsvoorstel na het zomerreces van 2020.

Stelt uw ex-partner de ingangsdatum van het pensioen uit? Weigert uw ex-partner pensioenbetalingen door te storten? Neemt u dan vrijblijvend contact op met een van onze familierechtadvocaten.

Gepubliceerd op 18 augustus 2020 door: mr. J.S. (Jorien) Bijsterbosch