Internationaal zaken doen; kies voor Nederland!

Geplaatst op 26 juli 2019 door mr. ing. J.A.J. (Jeroen) Hendriks

U handelt internationaal: u importeert zaken of u verkoopt uw producten buiten Nederland; staat u er wel eens bij stil wat de gevolgen zijn als u een conflict krijgt met een buitenlandse contractspartij? Voor u het weet staat u voor een buitenlandse rechter. Of wellicht nog erger; u mag naar de Nederlandse rechter maar het geschil dient beslecht te worden naar buitenlands recht. Voorkom dit en kies voor Nederlands recht en de Nederlandse rechter!

Toepasselijk recht

Als u in een internationaal contract niet regelt welk recht van toepassing is, geldt het recht van het land van de verkoper. Dat volgt namelijk uit de Europese Rome I Verordening. Dus als u met een Chinese leverancier een geschil krijgt, dan wordt dit geschil beslecht naar het recht van China. Levert u aan een partij in China, dan kunt u er van uit gaan dat Nederlands recht van toepassing is.

Bevoegde rechter

Internationaal zaken doen Nederland China

(c) Shutterstock

Dan rijst de vraag of de Nederlandse of Chinese rechter bevoegd is het geschil te beoordelen. Om die vraag te beantwoorden is allereerst relevant te bepalen welk recht van toepassing is.

In het voorbeeld dat u naar China exporteert, wordt de bevoegdheid van de rechter naar Nederlands recht beoordeeld. Het Nederlands recht bepaalt dat de rechter bevoegd is van het land waar uw producten worden geleverd.

De vraag is dus of u uw producten in China aflevert of in Nederland. Dit bepaalt u aan de hand van de overeenkomst. Is overeengekomen dat levering Ex Works (af fabriek) plaatsvindt, dan kunt u naar de Nederlandse rechter. U levert namelijk in Nederland en uw Chinese handelspartner zorgt dat het in China terecht komt. Komt u overeen als incoterm; Delivered Duty Paid (Franco inclusief rechten), dan moet u dus naar een Chinese rechtbank.

Importeert u goederen uit China, dan wordt de bevoegde rechter volgens het Chinese recht aangewezen. De overeenkomst wordt namelijk beheerst naar Chinees recht. Dat recht geldt dan ook bij beantwoording van de vraag welke rechter bevoegd is.

Forumkeuze en rechtskeuze

Het gesteggel over het toepasselijk recht en de bevoegde rechter kunt u maar beter voorkomen. Dit kan door (bij internationaal zaken doen) een zogenaamde forumkeuze en rechtskeuze op te nemen in het contract. Een forumkeuze houdt in dat partijen kiezen voor de rechter van een bepaald land. De rechtskeuze wijst het toepasselijke recht aan.

Algemene voorwaarden

Een dergelijke forum- en rechtskeuze wordt vaak in algemene voorwaarden opgenomen. U verklaart deze voorwaarden vervolgens van toepassing op bijvoorbeeld uw offerte. Aanvaardt de koper de offerte, dan bent u overeengekomen dat Nederlands recht geldt en de Nederlandse rechter bevoegd is.

Het kan echter anders lopen indien uw contractspartij ook algemene voorwaarden gebruikt.

Stel u exporteert naar China en in uw offerte verwijst u naar voorwaarden waarin de rechts- en forumkeuze is opgenomen. De Chinese handelspartner verklaart echter bij aanvaarding zijn algemene voorwaarden van toepassing.

Internationale handel NL-HD

(c) Shutterstock

De vraag is nu welke voorwaarden eigenlijk gelden.

Deze vraag dient in beginsel beantwoord te worden naar Nederlands recht. Dit ondanks het feit dat de Chinese handelspartner Chinees recht van toepassing verklaart in zijn voorwaarden. U bent namelijk de verkopende partij en in beginsel is dus Nederlands recht van toepassing zoals we hiervoor zagen.

Nu is het zo dat Nederland en China beiden partij zijn bij het Weens koopverdrag. Dat betekent dat het Weens koopverdrag van toepassing is op de overeenkomst. Het Weens koopverdrag maakt namelijk onderdeel uit van Nederlands recht.

Dit verdrag bepaalt dat de voorwaarden gelden van de partij die als laatste verwezen heeft naar haar voorwaarden. Dit is alleen anders indien u uitdrukkelijk bezwaar daartegen maakt of als het gaat om voorwaarden die de voorwaarden van uw aanbod wezenlijk aantasten. Als u na aanvaarding door de Chinese klant gaat leveren accepteert u zijn voorwaarden en levert u onder zijn voorwaarden. U loopt dan het risico dat Chinees recht van toepassing is verklaard en dat de Chinese rechter bevoegd is.

Forum- en rechtskeuze in het internationaal contract

In een dergelijk geval is het zinvol om niet alleen in de algemene voorwaarden de forum- en rechtskeuze op te nemen maar ook in het contract of op de offerte zelf. Zodoende is het voldoende kenbaar voor de andere partij. Als u dan tevens aangeeft dat het Weens koopverdrag niet van toepassing is loopt u minder risico. Naar Nederlands recht, zonder toepasselijkheid van het Weens koopverdrag, geldt dat de voorwaarden van toepassing zijn van de partij die als eerste verwijst naar algemene voorwaarden. Dit is alleen anders als uw contractspartij uitdrukkelijk uw voorwaarden van de hand wijst bij aanvaarding. De bepaling in de algemene voorwaarden dat men de voorwaarden van de ander van de hand wijst is daarvoor onvoldoende. U hoeft dus alleen maar op te letten of er een bericht volgt waaruit blijkt dat uw voorwaarden van de hand worden gewezen.

Hebt u vragen over internationale contracten? Neem dan vrijblijvend contact met ons op!

Gepubliceerd op 26 juli 2019 door: mr. ing. J.A.J. (Jeroen) Hendriks