Kun je in een offerte algemene voorwaarden omzeilen?

Geplaatst op 29 maart 2019 door mr. ing. J.A.J. (Jeroen) Hendriks

In Nederland geldt de first shot-rule voor algemene voorwaarden. Als beide partijen algemene voorwaarden hanteren, gelden alleen de voorwaarden waar als eerste naar is verwezen. Dit volgt uit het derde lid van het artikel over een afwijkende aanvaarding van een aanbod, artikel 6:225 BW:

1. Een aanvaarding die van het aanbod afwijkt, geldt als een nieuw aanbod en als een verwerping van het oorspronkelijke.
2. Wijkt een tot aanvaarding strekkend antwoord op een aanbod daarvan slechts op ondergeschikte punten af, dan geldt dit antwoord als aanvaarding en komt de overeenkomst overeenkomstig deze aanvaarding tot stand, tenzij de aanbieder onverwijld bezwaar maakt tegen de verschillen.
3. Verwijzen aanbod en aanvaarding naar verschillende algemene voorwaarden, dan komt aan de tweede verwijzing geen werking toe, wanneer daarbij niet tevens de toepasselijkheid van de in de eerste verwijzing aangegeven algemene voorwaarden uitdrukkelijk van de hand wordt gewezen.

Voorkomen toepasselijkheid algemene voorwaarden

Toepasselijkheid van de eerste algemene voorwaarden voorkom je dus door uitdrukkelijk bij de aanvaarding die voorwaarden van de hand te wijzen. Als een partij een offerteaanvraag bij je indient De weten daar algemene inkoopvoorwaarden op van toepassing verklaart, wordt die aanvraag als de eerste verwijzing gezien. Breng je als leverancier vervolgens een offerte uit waarin jij jouw algemene voorwaarden van toepassing verklaart, dan gelden die voorwaarden dus niet. Het betreft hier dan immers de tweede verwijzing. Je zult in de offerte uitdrukkelijk de voorwaarden van de klant van de hand moeten wijzen. Sluit je daarna een overeenkomst, doordat de klant de offerte aanvaardt dan gelden jouw verkoopvoorwaarden.

De wet bepaalt niet voor niets dat de voorwaarden uitdrukkelijk van de hand gewezen moeten worden. Het moet voor de andere partij overduidelijk zijn dat haar voorwaarden niet geaccepteerd zijn. Zo nodig zal dan verder onderhandeld moeten worden. Onvoldoende is dus om ergens in de kleine lettertjes of in een op het briefpapier voorbedrukte tekst op te nemen dat jij de andere voorwaarden van de hand wijst.

Omzeilen van algemene voorwaarden in offerte

Je hoort nog wel eens dat je het onderhandelen over de toepasselijke voorwaarden uit de weg kunt gaan. Bijvoorbeeld door bepaalde artikelen uit de algemene voorwaarden over te nemen in de tekst van de offerte. Daarbij zou dan aanvullend moeten worden vermeld dat de voorwaarden van de andere partij weliswaar geaccepteerd worden, maar dat die voorwaarden de afspraken uit de offerte niet opzij zetten of aantasten.

Het is echter maar zeer de vraag of het op deze manier omzeilen van de onderhandelingen over de toepasselijke voorwaarden, het beoogde gevolg heeft.  Artikel 6:231 BW geeft de volgende definitie van ‘algemene voorwaarden’;

In deze afdeling wordt verstaan onder:
a.  Algemene Voorwaarden; een of meer bedingen die zijn opgesteld teneinde in een aantal overeenkomsten te worden opgenomen, met uitzondering van bedingen die de kern van de prestaties aangeven, voor zover deze laatstgenoemde bedingen duidelijk en begrijpelijk zijn geformuleerd;

Een beding uit de algemene voorwaarden dat je kopieert in de offerte zelf, is nog steeds een algemene voorwaarde. Dat blijkt uit deze definitie. Je gebruikt het betreffende beding immers normaal gesproken in je algemene voorwaarden. Het  betreft daarom een beding dat is opgesteld teneinde in een aantal overeenkomsten te worden opgenomen. Dat je de algemene voorwaarde nu ineens in een offerte opneemt als een soort bijzondere voorwaarde, zonder de rest van je algemene voorwaarden van toepassing te verklaren, verandert daar niets aan.

Kernbeding?

Het wordt daardoor niet een zogenaamd kernbeding. Zoals bijvoorbeeld de bepaling over de hoeveelheid te leveren producten en de prijs van het product dat wel is. Bij de bepaling of een beding een kernbeding is gaat het niet om de bedoeling van partijen. Naar objectieve maatstaven moet blijken dat de bepaling zo essentieel is dat het een kernbeding is. Het feit dat een partij zelf meent dat een beding tot de kern van de overeenkomst behoort, is dus niet relevant. Ook niet als dit beding uit de algemene voorwaarden komt.

Behoorlijk groot risico

Je loopt aldus een behoorlijk risico toch vast te zitten aan de inkoopvoorwaarden van de andere offertepartij als je dit trucje toepast. Je aanvaardt immers de algemene voorwaarden van de klant met de vermelding dat deze de algemene voorwaarden die je in de offerte hebt opgenomen niet opzij kunnen zetten of aan kunnen tasten. Het is maar de vraag of je daarmee de algemene voorwaarden van de ander uitdrukkelijk van de hand wijst. Het dient namelijk voldoende duidelijk te zijn voor de andere partij dat je haar voorwaarden van de hand wijst.

Het is dus niet verstandig dit risico te nemen. Op zich kun je in de offerte prima vermelden dat je bepaalde onderdelen van de algemene voorwaarden niet accepteert en dat je in plaats daarvan bepaalde bedingen uit de eigen algemene voorwaarden van toepassing verklaart.  Het is dan wel verstandig om dit zeer duidelijk te omschrijven, zodat het de andere partij niet kan ontgaan. Het is dan aan de andere partij om te bepalen of hij de afwijking accepteert. Doet hij dit niet dan kan hij verder onderhandelen over de toepasselijke voorwaarden.

Vragen?

Heeft u vragen over het gebruik van algemene voorwaarden, neem dan contact op met Jeroen Hendriks.

Gepubliceerd op 29 maart 2019 door: mr. ing. J.A.J. (Jeroen) Hendriks