Onlangs stelde een cliënt mij de vraag of de algemene voorwaarden van leveranciers gelden wanneer er regelmatig telefonisch wordt besteld en er slechts bij aflevering een afleverbon wordt verstrekt met een verwijzing naar de algemene voorwaarden en op de factuur.
Een overeenkomst komt tot stand door een aanbod en de aanvaarding van dat aanbod, zo bepaalt de wet.
Als uw leverancier dus een telefonische bestelling van u accepteert, komt in feite op dat moment door aanbod en aanvaarding een overeenkomst tot stand. Indien daarbij niet is gesproken over algemene voorwaarden, dan zijn deze niet van toepassing.
Wordt direct na het gesprek een bevestiging gestuurd? Staat daarin een verwijzing naar de algemene voorwaarden? Dan kan het anders liggen. In dat geval zijn de algemene voorwaarden geldig. Protesteert u daartegen direct na ontvangst? Dan aanvaardt u daarmee het aanbod van de leverancier niet. Op dat moment komt er dus geen overeenkomst tot stand.
Als u pas bij levering een pakbon krijgt met een verwijzing naar de algemene voorwaarden dan maken deze algemene voorwaarden geen deel uit van de overeenkomst. Het aanbod is immers reeds tijdens het telefoongesprek aanvaard en de voorwaarden maakten geen onderdeel uit van dat aanbod. De inhoud van die overeenkomst kan nadien niet zomaar door de leverancier eenzijdig gewijzigd of aangevuld worden.
De met een afleverbon of factuur opgedrongen algemene voorwaarden kunnen overigens wel van toepassing worden indien u het gerechtvaardigd vertrouwen heeft gewekt dat u toch akkoord bent met de algemene voorwaarden. Of u dit gerechtvaardigd vertrouwen heeft gewekt bij de leverancier hangt af van diverse omstandigheden. De Hoge Raad heeft hierover in 2015 een uitspraak gedaan in een zaak tussen een potgrondleverancier en een plantenkweker.
Het geschil was ontstaan omdat de kweker schade had geleden door de kwaliteit van de potgrond. De leverancier had zijn aansprakelijkheid in de voorwaarden en door vermelding op de afleverbon beperkt tot maximaal het factuurbedrag. De kweker was het hier niet mee eens en stapte daarom naar de rechter.
De Hoge Raad oordeelde in het voordeel van de leverancier: de algemene voorwaarden zijn geldig. De kweker nam in de afgelopen drie jaar regelmatig potgrond af van de leverancier. Op alle ontvangen facturen en afleverbonnen stond een verwijzing naar de algemene voorwaarden. Bovendien is de kweker een professionele partij, die ermee bekend is dat potgrondfabrikanten algemene voorwaarden hanteren. De aansprakelijkheidsbeperking van de potgrondleverancier is gebruikelijk bij de levering van potgrond.
Verder was de afleverbon het eerste uitgewisselde document na iedere telefonische bestelling. Uit de ondertekening van de afleverbon blijkt dat de kweker de bon heeft gezien en dat hij kennis heeft kunnen nemen van de daarop weergegeven tekst. De kweker heeft ook nooit tegen de op de afleverbon vermelde aansprakelijkheidsbeperking geprotesteerd.
Uit deze uitspraak van de Hoge Raad volgt dus dat u er niet zonder meer vanuit kunt gaan dat de algemene voorwaarden niet gelden indien er pas voor het eerst bij levering melding van wordt gemaakt op de pakbon. Het zal er dus onder meer van afhangen of u al langer zaken deed met de leverancier, of de gehanteerde voorwaarde gebruikelijk is bij de levering van het betreffende product en of u aldus geprotesteerd heeft tegen de voorwaarden.
Bent u het niet eens met de algemene voorwaarden of een bepaald beding in de algemene voorwaarden dan zult u daar tijdig tegen moeten protesteren bij de ander partij. Daarmee roept u uiteraard wel het risico over u af dat deze leverancier niet meer aan u wil leveren. Veel bedrijven leveren immers uitsluitend onder toepasselijkheid van hun algemene voorwaarden en wijken daar absoluut niet van af. Levert de leverancier ondanks uw protest toch de bestelde producten dan kunt u ervan uitgaan dat de voorwaarden niet gelden.
Hebt u vragen over algemene voorwaarden en de toepasselijkheid daarvan? Neem dan contact met ons op.
[Deze bijdrage is een bewerking van een artikel dat eerder is geplaatst in het Vakblad voor de Bloemisterij]
