Op 22 februari 2018 vindt de jaarlijkse Europese dag van het slachtoffer plaats. Op deze dag kondigde minsiter Dekker, van rechtsbescherming, zijn meerjarenagenda slachtofferbeleid 2018-2021 bekend. Langs een drietal lijnen worden de ambities van het kabinet besproken.
Sinds een aantal jaar heeft een slachtoffer van een ernstig gewelds- of zedenmisdrijf het recht om een spreekrechtverklaring uit te spreken tijdens de strafzaak. Het kabinet kondigt aan dat het een verschijningsplicht wil introduceren voor verdachten van een ernstig gewelds- of zedenmisdrijf, die in voorlopige detentie zitten, zodat niet alleen de rechtbank, maar ook de verdachte hoort wat het slachtoffer heeft te vertellen.
In de srafzaakzaak Van den Hurk bleek dat er een leemte zat in de wet. In die zaak wilden de stiefouders van het overleden slachtoffer graag het spreekrecht uitoefenen. De rechter bepaalde dat de wet dit niet toestond, omdat stiefouders niet tot de kring van mensen behoorden die het spreekrecht mogen uitoefenen. Die leemte zal nu worden gerepareerd. In de wet zal nu worden opgenomen dat ook stieffamilie van het slachtoffer spreekrecht krijgen. Overigens was dit al in oktober 2016toegezegd door de vorige minister van Veiligheid en Justitie.
Daarnaast is aangekondigd dat de wens die al langer bestond bij de Vereniging Ouders van een Vermoord Kind nu ingewilligd zal worden: spreekrecht bij voorwaardelijke beeindigin van de dwangverpleging bij tbs. Nu heeft een slachtoffer alleen spreekrecht tijdens de strafzaak. Zodra het kabinet dit voornemen heeft omgezet in wetgeving kunnen slachtoffers, wanneer de dader in hun zaak voorwaardelijk wordt vrijgelaten uit TBS iets zeggen over de voorwaarden van deze beëindiging.
Verder kondigt de minister aan dat de positie van het slachtoffer bekend zal worden verankerd in het nieuwe wetboek van strafvordering.
Als laatste wordt gemeld dat het voor slachtoffers mogelijk wordt om zelfstandig in beroep te gaan als de strafrechter een vordering tot schadevergoeding afwijst (of in cassatie te gaan), ook zouden slachtoffers de mogelijkheid krijgen om een vordering tot schadevergoeding in hoger beroep te verhogen. De letselschadeadvocaten van Vogelaar Bosch Spijer Advocaten zijn benieuwd hoe deze regeling vormkrijgt en afwijkt van de huidige praktijk waarin ook al een beperkt hoger beroep mogelijk is (maar dan op de civiele kamer bij het Hof).
De minister kondigt niet minder dan acht maatregelen aan om de bejegening van slachtoffers te verbeteren. Zo wordt de dienstverlening van Slachtofferhulp uitgebreid, krijgt de politie met ingang van juni 2018 struicturteel 124 fte meer voor de uitvoering van de eerste fase van de zogenoemde ‘Individuele beoordeling’. Het doel van deze beoordeling is dat, waar nodig, beschermende maatregelen kunnen worden getroffen. Ook zal in 2019 een eerste versie van een digitaal informatieportaal voor slachtoffer beschikbaar komen. Verder wordt geinventariseerd welke knelpunten er zijn met de bejegening van slachtoffer op zitting, zodat deze knelpunten weggenomen kunnen worden. Voor strafrechters en juridisch medewerkers van de Rechtspraak komt er een e-learning module ‘slachtofferrechten’ en een verdiepingscursus “civiele vordering in het strafproces’ beschikbaar. Verder worden maatregelen genomen om de privacy van het slachtoffer beter te beschermen. Als laatste zullen de belangen van het slachtoffer beter worden meegewogen bij de tenuitvoerlegging van straffen.
Het derde en laatste speerpunt is het vergroten van de mogelijkheid om de schade te verhalen. Daartoe wordt het wettelijk voorgeschreven formulier verbeterd en zal er meer praktische ondersteuning worden verleend bij het opstellen van de schadevordering. Voorts wordt ingezet op het verbeteren van de praktijk van de behandeling van de vordering door de rechtspraak. De Raad voor de Rechtspraak heeft de beslissing op de vordering van de benadeelde partij benoemd als speerpuint voor de ontwikkeling van een professionele standaard in 2018. Daarbij wordt gewerkt aan deskundigheidsbevordering van de strafrechter voor zowel het vaker afdoen van vorderingen als het verbeteren van de motivering van de beslissing op de vordering. Ook noemt de minister in dit verband het nog bij de Eerste Kamer in behandeling zijnde wetsvoorstel Affectieschade. Aan dit wetsvoorstel wordt toegevoegd dat ook stiefouders en/of stiefkinderen aanspraak kunnen maken op een vergoeding.
Uit het voorgaande blijkt dat in de meerjarenagenda slachtofferbeleid een aantal ‘oude’ maatregelen opnieuw worden aangekondigd, toch valt deze meerjarenagenda toe te juichen omdat er voldoende nieuwe elementen in zitten die slachtoffers, meer dan nu het geval is, de gelegenheid geven om de regie over hun eigen leven weer in eigen hand te nemen.
Bent u slachtoffer van een verkeersongeval, arbeidsongeval, medische fout of een ernstig gewelds- of zedenmisdrijf? Schroomt u dan niet om contact op te nemen met de letselschadeadvocaten van Vogelaar Bosch Spijer Advocaten: 0174-444 880.