Betaling bruidsgave naar Iraans recht

Geplaatst op 27 december 2023 door mr. J. (Jorika) Todorov

Een bruidsgave is een gift dat een bruid mee krijgt als zij in het huwelijk treedt. In beginsel bepalen de echtgenoten de hoogte van de bruidsgave. Het is ook mogelijk dat familieleden met elkaar in onderhandeling treden om de hoogte van de bruidsgave te bepalen. De bruidsgave kan bestaan uit van alles, zoals geld, onroerend goed, goud en/of overige zaken. De bruidsgave is een verplicht onderdeel van de huwelijkssluiting. In de Nederlandse rechtspraktijk ontbreekt een eenduidige kwalificatie van de bruidsgave. De Nederlandse rechter neemt echter steeds vaker een (bevestigende) beslissing op een vordering tot betaling van een bruidsgave.

De feiten

Partijen zijn in 2015 in Iran met elkaar gehuwd. Ten tijde van de huwelijksvoltrekking had de man zowel de Iraanse als de Nederlands nationaliteit. De vrouw had enkel de Iraanse nationaliteit. De man woonde in Nederland en de vrouw in Iran. Een aantal maanden na de huwelijksvoltrekking is de vrouw naar Nederland verhuisd in 2016. Sinds maart 2020 heeft de vrouw ook de Nederlandse Nationaliteit. In november 2020 dient de vrouw een verzoek tot echtscheiding in.

In de tussen hen gesloten huwelijksakte staat:

Mahr (Marriage Portion): (…) 200 Bahar-e Azadi full gold coins, which remain under husband’s liability and should be submitted to the wife upon demand.’

De vrouw vordert veroordeling van de man om aan haar de overeengekomen bruidsgave van 200 Bahar-e Azadi gouden munten te voldoen, danwel het equivalent daarvan in euro’s, zijnde € 101.340.

De huwelijksakte

De rechtbank stelt vast dat partijen in de huwelijksakte hebben afgesproken dat de vrouw recht heeft op 200 Bahar-e Azadi gouden munten. De man betwist niet dat hij deze verplichting vrijwillig op zich heeft genomen. In de huwelijksakte zijn verder geen voorwaarden opgenomen met betrekking tot de verschuldigdheid van de overeengekomen bruidsgave. Op grond van de huwelijksakte heeft de vrouw om die reden recht op de overeengekomen bruidsgave. De vrouw kan als rechthebbende, blijkens de bepaling in de huwelijksakte, de bruidsgave op ieder moment van de man vorderen.

De rechtbank volgt het verweer van de man niet dat de bruidsgave pas bij echtscheiding kan worden opgeëist, of pas bij echtscheiding hoeft te worden voldaan.

Onderhandelen

Volgens de man is het gebruikelijk om te onderhandelen over de bruidsgave bij echtscheiding. Uit het door de vrouw overgelegde rapport van het Internationaal Juridisch Instituut (IJI) blijkt echter dat het Iraanse recht zeer beperkte ruimte laat voor het herijken en/of corrigeren van het recht van de vrouw op de bruidsgave indien de vrouw hiermee niet instemt. Niet gebleken is dat de vrouw instemt met onderhandelingen over de omvang van de bruidsgave. De rechtbank gaat dan ook voorbij aan dit verweer van de man.

Reden om te scheiden

De man stelt zich op het standpunt dat de vrouw wil scheiden om andere redenen dan verwoord in de huwelijksakte en dat zij om die reden (deels) afstand dient te doen van haar bruidsgave. De rechtbank overweegt dat niet is gebleken dat partijen zijn overeengekomen dat de vrouw (gedeeltelijk) afstand doet van de bruidsgave. Volgens het IJI-rapport wordt het uitkeren van de bruidsgave naar Iraans recht niet afhankelijk gesteld van factoren die liggen in gedragingen van de vrouw tijdens het huwelijk, of in haar wijze van nakoming van de huwelijkse plichten. De rechtbank gaat ook aan dit verweer van de man voorbij.

Munten

In de huwelijksakte zijn partijen ‘full gold coins’ overeengekomen. De rechtbank leest hierin dat partijen hele (één) munten hebben bedoeld. Dit wordt ook gevorderd door de vrouw. De man betwist weliswaar dat partijen hele (één) munten zijn overeengekomen, maar hij laat na om aan te geven welke afspraak partijen dan wel over de munteenheid zouden hebben gemaakt. Bij gebreke van andersluidende afspraken over de specificaties van de gouden munten, betreffen de door partijen in de huwelijksakte afgesproken Bahar-e Azadi gouden munten de in Iran alom bekende gouden munten met de specificaties die door de vrouw zijn genoemd. Ik verwijs naar de uitspraak van het hof. De man heeft de vordering daarmee onvoldoende gemotiveerd betwist. De bruidsgave is voldoende bepaald.

Volgens de man dient het Nederlandse recht van toepassing te worden verklaard en is het naar de maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar om de bruidsgave toe te wijzen. De rechtbank is echter van oordeel dat het Iraanse recht van toepassing is op de bruidsgave. Blijkens het IJI-rapport kent het Iraanse recht geen algemeen rechtsbeginsel of correctiemechanisme gelijkend aan de (beperkende werking van de) redelijkheid en billijkheid, zoals bekend in het Nederlandse recht.

Nu de man niet heeft betwist dat de 200 Bahar-e Azadi gouden munten een waarde vertegenwoordigen van € 101.340, wijst de rechtbank de vordering toe.

Heeft u vragen omtrent dit onderwerp? Schroom dan niet om contact op te nemen met één van onze familierechtadvocaten.

Gepubliceerd op 27 december 2023 door: mr. J. (Jorika) Todorov