Ik weet wat jij weet, dus doe niet alsof je het niet weet!

Geplaatst op 21 februari 2024 door mr. ing. J.A.J. (Jeroen) Hendriks

In veel overeenkomsten zie je het gebruik van algemene voorwaarden. Wat men nog wel eens vergeet, is om deze algemene voorwaarden ook bij te voegen. Dat is van belang. Want als je geen redelijke mogelijkheid biedt om kennis te nemen van de voorwaarden, kan de wederpartij deze vernietigen. De overeenkomst blijft dan weliswaar in stand. Maar de algemene voorwaarden maken er geen deel meer van uit.

Beperking aansprakelijkheid

Dat kan uiteraard vervelend uitpakken. Vaak beperkt men in de algemene voorwaarden bijvoorbeeld de aansprakelijkheid. Zonder deze beperking loop je meer risico als er iets mis gaat.

Ter hand stellen

In beginsel moeten algemene voorwaarden, indien mogelijk, daadwerkelijk ter hand worden gesteld. Dat moet vooraf of bij het tot stand komen van de overeenkomst. Dat kan bijvoorbeeld door de voorwaarden op de achterkant van de offerte af te drukken. Of door deze als bijlage aan de offerte te hechten. Wordt een aanbod per e-mail gedaan, dan zie je vaak dat de voorwaarden als pdf-bestand er bij zitten.

Elektronisch

Een andere mogelijkheid is de voorwaarden elektronisch toegankelijk te maken. Je stuurt dan bij een e-mail een link mee naar een websiteadres. Op die website zijn de algemene voorwaarden te downloaden.

Bekendheidsuitzondering

Vernietiging is niet mogelijk indien uw wederpartij ten tijde van het sluiten van de overeenkomst met de voorwaarden bekend was. Dat geldt ook als deze partij geacht kon worden bekend te zijn met de voorwaarden. Dit is de zogenaamde bekendheidsuitzondering. Daar is bijvoorbeeld sprake van als uw wederpartij eerder zaken heeft gedaan met u en bij het sluiten van een eerdere overeenkomst de algemene voorwaarden ter hand zijn gesteld.

Arrest Hoge raad

In een arrest van de Hoge raad uit 2022 kwam deze bekendheidsuitzondering aan de orde. Partijen hadden een overeenkomst gesloten. De partij die het aanbod deed verklaart de branchevoorwaarden van toepassing. De andere partij aanvaardt dit aanbod. De voorwaarden zijn niet bijgevoegd. Ook is niet op een andere wijze aan deze verplichting voldaan. Je raadt het al. In de procedure geeft de wederpartij aan dat men de voorwaarden vernietigt omdat deze niet ter hand zijn gesteld.

Bekendheid

De gebruiker van de algemene voorwaarden zegt echter dat de wederpartij bekend was met de algemene voorwaarden. De directeur van dit bedrijf had namelijk een cursus gevolgd waarin deze branchevoorwaarden aan bod zijn gekomen. Tijdens die cursus is uitgebreid stilgestaan bij deze voorwaarden.

Toedoen

Het verweer van deze partij was dat de bekendheid met de algemene voorwaarden moet zijn ontstaan door toedoen van de andere partij. Daar is bijvoorbeeld sprake van in het voorbeeld dat hiervoor aan bod kwam wanneer er ooit eerder een overeenkomst tussen partijen is gesloten waarbij de algemene voorwaarden zijn meegezonden.

Oordeel Hoge raad

De Hoge raad gaat hier echter niet in mee. Niet vereist is aldus dat de bekendheid is ontstaan door toedoen van de andere partij. Bekendheid met de voorwaarden is voldoende om vernietiging te voorkomen.

Gevolgen

Hierdoor worden de mogelijkheden om een beroep op vernietiging in een procedure te voorkomen, uitgebreid. Als je wetenschap hebt dat de wederpartij bekend is met de algemene voorwaarden, dan kun je daar je voordeel mee doen. Uiteraard is het dan wel van belang dat, indien dit ontkend wordt, het bewezen kan worden. In het geval van de directeur die een cursus volgt hoeft dat uiteraard niet heel ingewikkeld te zijn. Door het oproepen van een aantal mede-cursisten die kunnen getuigen dat de directeur aanwezig was toen de voorwaarden werden behandeld, is het bewijs geleverd.

Andere overeenkomst

Er zijn legio voorbeelden te bedenken waarbij de bekendheid aanwezig is zonder toedoen van jezelf als contractspartij. Stel dat je weet dat deze partij een overeenkomst heeft gesloten met een ander bedrijf die dezelfde branchevoorwaarden gebruikt. Het is bovendien bekend dat de voorwaarden daarbij ter hand zijn gesteld. Ook in dat geval lijkt het mogelijk om vernietiging van de voorwaarden te voorkomen. Want de andere partij is bekend met deze voorwaarden.

Websitebezoek

Of stel dat je weet dat de wederpartij je website heeft bezocht waarop een link staat naar de algemene voorwaarden. Als door middel van vastlegging van gegevens met betrekking tot dat bezoek vast komt te staan dat uw wederpartij geklikt heeft op deze link, dan kan er ook sprake zijn van bekendheid.

Heb je te maken met een partij die ermee weg denkt te komen dat de voorwaarden niet bij de offerte zijn gevoegd? Dan zou je deze partij ermee kunnen confronteren dat hij wel degelijk weet wat er in jouw voorwaarden staat. Kortom, “ik weet wat jij weet dus doe niet alsof je het niet weet!”

Vragen? U kunt altijd contact opnemen met ons kantoor.

Gepubliceerd op 21 februari 2024 door: mr. ing. J.A.J. (Jeroen) Hendriks